Khi cảm xúc thật mâu thuẫn với vai trò của bạn

Có những quy tắc bất thành văn liên quan đến cảm xúc mà bạn phải thể hiện tại nơi làm việc. Những “quy tắc cảm xúc” ngầm này đã ăn sâu vào cấu trúc tổ chức đến nỗi chúng ta hiếm khi nhận thấy chúng.

Tuy nhiên, vẫn luôn có những lúc xảy ra mâu thuẫn giữa cách bạn cảm nhận và cảm xúc mà bạn muốn thể hiện. Vậy làm thế nào để bạn quyết định khi nào nên bày tỏ cảm xúc thật và trở nên “chân thực”, còn khi nào nên giả vờ và thể hiện những cảm xúc mà người khác mong đợi?

Các nhà lãnh đạo có nguy cơ mất uy tín và hiệu quả làm việc nếu tiết lộ mọi điều họ nghĩ và cảm nhận — một thực tế đặc biệt đúng đối với phụ nữ và người da màu. Nhưng việc kìm nén cảm xúc cũng phải trả giá rất đắt. Sự căng thẳng của hành động bề ngoài khiến các nhà lãnh đạo dễ bị đau nhức cơ thể, mất ngủ, kiệt sức và trầm cảm. Ngoài ra, việc thể hiện cảm xúc không đúng với bản thân cũng có thể làm giảm khả năng tự kiểm soát, tăng khả năng các nhà lãnh đạo đả kích trong công việc. Đổi lại, điều này tác động đến mức độ tham gia, doanh thu và hiệu quả tài chính của một tổ chức.

Vậy biện pháp khắc phục là gì? Dưới đây là một vài kỹ thuật để áp dụng khi bạn thấy cảm xúc của mình — và những cảm xúc mà bạn dự kiến sẽ thể hiện — xung đột:

Đánh giá lại tình hình

Khi cảm xúc và kỳ vọng về cảm xúc của bạn trái ngược nhau, thì việc “diễn sâu” là một giải pháp thay thế lành mạnh hơn, hiệu quả hơn. Với kỹ thuật này, bạn tập trung vào việc tìm kiếm những lý do chính đáng để cảm nhận những cảm xúc được mong đợi, do đó bạn không cần phải giả tạo.

Sự đồng cảm cũng giúp định hình lại và hỗ trợ việc “diễn”. Hãy tưởng tượng nhóm của bạn đang chạy đua để hoàn thành các sản phẩm quan trọng khi một thành viên trong nhóm yêu cầu nghỉ một tuần để xử lý trường hợp khẩn cấp của gia đình. Cảm giác tức thời của bạn có thể là hoài nghi và hoảng sợ – làm thế nào chúng ta có thể hoàn thành tất cả những điều này bây giờ? Nhưng bằng cách nhìn tình huống qua con mắt của thành viên trong nhóm, bạn có nhiều khả năng cảm nhận được sự quan tâm thực sự và thể hiện lòng trắc ẩn.

Diễn sâu đòi hỏi nỗ lực nhận thức và không phải lúc nào cũng có thể thực hiện được vì cần có thời gian để nhìn nhận và đánh giá. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy những người diễn sâu ít mệt mỏi hơn, ít cảm giác không trung thực hơn, lòng tin của đồng nghiệp được cải thiện và đạt được nhiều mục tiêu nghề nghiệp so với những người diễn xuất bề ngoài.

Tập trung vào những gì quan trọng

Một giải pháp khác là tập trung vào mục tiêu quan trọng hơn trong công việc. Tập trung vào những người được hưởng lợi từ công việc của bạn có thể tiếp thêm sinh lực và tránh bị kiệt sức.

Để tập trung lại, hãy tạm dừng và suy nghĩ về lý do tại sao công việc của bạn lại quan trọng. Nó có tác động gì đối với các thành viên trong nhóm, khách hàng hoặc cộng đồng lớn hơn của bạn? Tạo ra một kết quả tích cực cho những người mà chúng ta quan tâm có thể làm cho trải nghiệm thể hiện những cảm xúc nhất định bớt mệt mỏi và tiêu cực hơn.

Kiểm tra cảm xúc

Những tình huống khiến chúng ta trải qua sự bất hòa nội bộ là cơ hội để học hỏi và phát triển cá nhân. Hãy hiện kiểm tra cảm xúc và tự hỏi: Mình đang cảm thấy thế nào? Tại sao mình lại cảm thấy như vậy? 

Ngay từ khi còn nhỏ, nhiều người trong chúng ta đã bị áp đặt rằng một số cảm xúc là không ổn. Nếu buồn, người khác sẽ nói với chúng ta rằng “đàn ông lên” hoặc “con gái lớn rồi không được khóc.” Nếu tức giận, chúng ta được yêu cầu bình tĩnh lại. Nhưng cảm xúc là vấn đề tự nhiên và cần thiết: Chúng phản hồi cách chúng ta trải nghiệm thế giới, giúp chúng ta đưa ra quyết định đúng đắn, xây dựng các mối quan hệ tích cực và vun đắp hạnh phúc.

Cân nhắc xem liệu sự khó chịu của bạn có bắt nguồn từ niềm tin của bạn về giá trị của một số cảm xúc nhất định hay không. Nếu vậy, việc xác thực cảm xúc của bạn có thể giúp bạn thoát khỏi các kịch bản hạn chế do quá trình giáo dục trong gia đình và văn hóa của bạn nhúng vào.

Quá trình này xây dựng trí tuệ cảm xúc của bạn, tăng cường khả năng thực hiện lao động cảm xúc và khả năng lãnh đạo của bạn theo thời gian. Nhiều nhà lãnh đạo mà tôi huấn luyện đã bị ngắt kết nối với cảm xúc và cơ thể của họ, không nhận thức được bối cảnh bên trong của họ ảnh hưởng đến hành động của họ như thế nào. Tuy nhiên, sự tự nhận thức và quản lý cảm xúc lành nghề là điều cần thiết để lãnh đạo hiệu quả trong thế giới phức tạp và đầy thách thức ngày nay.

Nếu cảm giác bất hòa trong vai trò của bạn là nhất quán, hãy xem xét cách bạn có thể sắp xếp vị trí của mình chặt chẽ hơn với các giá trị của bạn. Liên tục đánh giá lại những cảm xúc tiêu cực về vai trò hoặc điều kiện làm việc của bạn không phải là một giải pháp lâu dài tốt. Khi những đặc điểm và động cơ của bạn càng phù hợp với những yêu cầu về cảm xúc trong công việc của bạn, thì công việc đó càng đòi hỏi ít cảm xúc hơn.

Dành thời gian để kết nối

Để giảm bớt sự căng thẳng của lao động cảm xúc, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ. Kết nối với những người mà bạn có thể bày tỏ những suy nghĩ và cảm xúc chưa được chỉnh sửa của mình — cho dù đó là đối tác, nhà trị liệu hoặc huấn luyện viên hay đồng nghiệp đáng tin cậy của bạn. Tham gia vào các hoạt động giúp bạn thư giãn và nạp lại năng lượng, chẳng hạn như thiền, viết nhật ký, nghệ thuật hoặc đi dạo giữa thiên nhiên, cũng có thể làm giảm căng thẳng tiềm ẩn.

Điều quan trọng là phải nắm lấy lòng trắc ẩn. Lòng tự trắc ẩn làm tăng trí tuệ cảm xúc, khả năng đối xử với người khác một cách nhân ái hơn và hiệu quả tổng thể của bạn với tư cách là một nhà lãnh đạo. Các nhà lãnh đạo hiếm khi được đào tạo về cách xác định và làm việc với cảm xúc, vì vậy hãy đối xử tử tế với bản thân khi bạn bắt đầu học hỏi.

Mặc dù cảm xúc mà bạn thể hiện với tư cách là một nhà lãnh đạo có thể không được công nhận và đánh giá thấp, nhưng nó lại quan trọng trong thế giới công việc ngày nay. Đó là một hành động vị tha và vì xã hội, giúp bạn quan tâm và tác động tích cực đến người khác ngay cả khi không cảm thấy như vậy. Tuy nhiên, nó không nên ảnh hưởng đến chính bạn. Hãy thử các giải pháp được liệt kê ở trên để bảo vệ sức khỏe và đảm bảo hiệu suất cao.

Nguồn: HBR