Ổn định tài chính giúp tránh xa những căng thẳng thường ngày

Khi tự hỏi liệu tiền có thể mua được hạnh phúc hay không, chúng ta có thể cân nhắc những thứ xa xỉ mà nó mang lại, như những bữa tối đắt tiền và những kỳ nghỉ xa hoa. Nhưng tiền mặt là chìa khóa quan trọng theo một cách khác: Nó giúp mọi người tránh được nhiều phức tạp hàng ngày gây ra căng thẳng, nghiên cứu mới cho thấy.

Tiền có thể mang lại sự bình tĩnh và kiểm soát, cho phép chúng ta thoát khỏi những va chạm không lường trước được trên đường, cho dù đó là một phiền toái nhỏ, như tránh một cơn mưa bằng cách đặt một chiếc Uber, hoặc một nỗi lo lớn hơn, như xử lý một hóa đơn bệnh viện đột xuất, Giáo sư Jon Jachimowicz của Trường Kinh doanh Harvard (HBS) cho biết.

Jachimowicz, trợ lý giáo sư Quản trị kinh doanh tại bộ môn Hành vi Tổ chức tại HBS, cho biết: “Nếu chúng ta chỉ tập trung vào niềm hạnh phúc mà tiền có thể mang lại, tôi nghĩ rằng chúng ta đang thiếu một thứ gì đó. Chúng ta cũng cần nghĩ về tất cả những lo lắng mà nó có thể giải phóng chúng ta.”

Ý tưởng cho rằng tiền có thể làm giảm căng thẳng trong cuộc sống hàng ngày và khiến mọi người hạnh phúc hơn không chỉ tác động đến người nghèo, mà còn cả những người Mỹ giàu có hơn đang sống ở ranh giới khó khăn trong nền kinh tế khó khăn. Thật vậy, vào năm 2019, cứ bốn người Mỹ thì có một người phải đối mặt với tình trạng khan hiếm về tài chính, theo Hội đồng Thống đốc của Hệ thống Dự trữ Liên bang. Các phát hiện mới đặc biệt quan trọng, khi lạm phát ăn sâu vào khả năng chi trả của nhiều người Mỹ đối với các nhu yếu phẩm cơ bản như thực phẩm và khí đốt, và COVID-19 tiếp tục phá vỡ thị trường việc làm.

Jachimowicz, tác giả nghiên cứu về cách tiền bạc giảm bớt khó khăn thường nhật từng có nhiều năm chật vật sau khi tốt nghiệp. Anh sau đó có được một vị trí tại HBS và sự ổn định tài chính đi kèm với nó.

“Cha tôi nói với tôi, con sẽ phải học cách tiêu tiền để khắc phục các vấn đề.” Ý tưởng đó đã trở đi trở lại trong đầu Jachimowicz, khiến anh nghĩ khác về ngay cả những bất hạnh hàng ngày mà tất cả chúng ta phải đối mặt.

Để kiểm nghiệm mối quan hệ giữa tiền mặt và sự hài lòng trong cuộc sống, Jachimowicz và các đồng nghiệp từ Đại học Nam California, Đại học Groningen và Trường Kinh doanh Columbia đã tiến hành một loạt các thử nghiệm, được nêu trong một bài báo có tên “Sự tăng vọt của đói nghèo: Khan hiếm tài chính có liên quan đến mức độ cao hơn của nỗi khổ đau thường nhật”.

Thu nhập cao hơn để căng thẳng ít hơn

Trong một nghiên cứu, 522 người tham gia đã ghi nhật ký trong 30 ngày, theo dõi các sự kiện hàng ngày và phản ứng cảm xúc của họ đối với chúng. Thu nhập của những người tham gia trong năm trước dao động từ dưới 10.000 đô la đến 150.000 đô la hoặc nhiều hơn. Họ tìm thấy:

Tiền làm giảm căng thẳng: Không có sự khác biệt đáng kể về mức độ thường xuyên trải qua các sự kiện đau buồn của những người tham gia, bất kể thu nhập cao hay thấp. Có nghĩa là những người tham gia đều ghi lại một số lượng tương tự về sự thất vọng hàng ngày. Nhưng những người có thu nhập cao hơn phải chịu cường độ tiêu cực ít hơn từ những sự kiện đó.

Nhiều tiền hơn mang lại khả năng kiểm soát tốt hơn: Những người có thu nhập cao hơn cảm thấy họ kiểm soát được nhiều hơn các sự kiện tiêu cực và việc kiểm soát đó làm giảm căng thẳng của họ. Những người có thu nhập dồi dào cảm thấy có nhiều quyền tự chủ hơn để giải quyết bất cứ điều gì phức tạp có thể phát sinh.

Thu nhập cao hơn dẫn đến hài lòng về cuộc sống cao hơn: Những người có thu nhập cao hơn thường hài lòng hơn với cuộc sống của họ.

Jachimowicz nói: “Không phải người giàu không gặp vấn đề, nhưng việc có tiền cho phép bạn khắc phục vấn đề và giải quyết chúng nhanh hơn.”

Tại sao tiền mặt lại quan trọng?

Trong một nghiên cứu khác, các nhà nghiên cứu đã đưa ra cho khoảng 400 người tham gia những tình huống khó xử hàng ngày, như tìm thời gian để nấu bữa ăn, đi lại trong khu vực có giao thông công cộng kém hoặc làm việc tại nhà trong không gian chật hẹp giữa bọn trẻ con. Sau đó, họ hỏi những người tham gia sẽ giải quyết vấn đề như thế nào, sử dụng tiền mặt để giải quyết nó, hay nhờ bạn bè và gia đình hỗ trợ. Kết quả cho thấy:

Mọi người dựa vào gia đình và bạn bè bất kể thu nhập: Jachimowicz và các đồng nghiệp của anh nhận thấy rằng không có sự khác biệt về mức độ thường xuyên mà mọi người đề nghị nhờ bạn bè và gia đình giúp đỡ. Ví dụ: đi nhờ bạn bè hoặc nhờ một thành viên trong gia đình giúp đỡ chăm sóc trẻ em hoặc lo bữa tối.

Tiền mặt là câu trả lời cho những người có tiền: Tuy nhiên, thu nhập của một người càng cao thì càng có nhiều khả năng họ đề xuất tiền như một giải pháp cho những rắc rối, chẳng hạn như gọi Uber hoặc gọi món về ăn.

Theo Jachimowicz, mặc dù những kết quả như vậy có thể được mong đợi, nhưng mọi người có thể không xem xét mức độ phức tạp hàng ngày mà tất cả chúng ta phải đối mặt tạo ra nhiều căng thẳng hơn cho những người thiếu tiền — hoặc cách mà việc thiếu tiền mặt có thể đánh thuế các mối quan hệ xã hội nếu mọi người luôn nhờ gia đình và bạn bè trợ giúp, thay vì sử dụng tiền của họ để giải quyết một vấn đề.

Phá vỡ “vòng xoáy xấu hổ”

Trong một bài báo khác gần đây, Jachimowicz và các đồng nghiệp phát hiện ra rằng những người gặp khó khăn về tài chính đều cảm thấy xấu hổ, điều này khiến họ tránh các vấn đề của mình và thường làm cho chúng tồi tệ hơn. Nhóm nghiên cứu cho biết “những vòng xoáy xấu hổ” như vậy xuất phát từ nhận thức rằng mọi người phải đổ lỗi cho việc thiếu tiền của chính họ, thay vì các yếu tố môi trường và xã hội bên ngoài.

“Chúng ta đã bình thường hóa ý nghĩ rằng ai đó nghèo là do lỗi của anh ta, và vì vậy anh ta nên xấu hổ về điều đó,” Jachimowicz nói. “Chúng ta cũng đồng thời cấu trúc xã hội theo cách gây khó khăn cho những người nghèo.”

Ví dụ, Jachimowicz nói, phương tiện giao thông công cộng thường khó tiếp cận và đắt đỏ, điều này ảnh hưởng đến những người không đủ tiền mua ô tô và chính sách phạt đi làm muộn thường nhằm vào những người ở mức thấp nhất trong thang lương. Thay đổi những cấu trúc đã khắc sâu đó là rất quan trọng.

Rốt cuộc, toàn xã hội có thể cảm thấy tác động của những khó khăn tài chính mà một số người phải đối mặt, vì căng thẳng tài chính có liên quan đến hiệu suất công việc thấp hơn, các vấn đề với việc ra quyết định dài hạn và khó có các mối quan hệ có ý nghĩa, nghiên cứu cho biết. Cuối cùng, Jachimowicz hy vọng công việc của mình có thể thúc đẩy suy nghĩ về sự thay đổi hệ thống.

“Những người nghèo nên cảm thấy họ cũng có quyền kiểm soát cuộc sống của mình. Tại sao đó lại là thứ xa xỉ mà chúng ta chỉ dành cho những người giàu có?” Jachimowicz nói. “Chúng ta phải cấu trúc các tổ chức và thể chế để trao quyền cho tất cả mọi người.”

Nguồn: HBS