Đã hết thời “im lặng là vàng”, nhất là trong môi trường kinh doanh hiện đại

Sự im lặng tồn tại đầy rẫy khắp nơi và được nhiều tổ chức kỳ vọng, song nó gây thiệt hại cực lớn cho cả doanh nghiệp lẫn cá nhân.

Sự im lặng gắn với nhiều phẩm chất: khiêm nhường, tôn trọng người khác, thận trọng, đúng mực. Nhờ những quy tắc ứng xử bắt rễ sâu, mọi người thường tự im lặng để tránh xấu hổ, đối đầu và những mối nguy khác mà họ ý thức được. Có một câu châm ngôn xa xưa quy tụ đầy đủ những phẩm chất của sự im lặng: “Thà im lặng để bị nhầm tưởng là kẻ ngốc, còn hơn lên tiếng để ai nấy đều biết rõ.”

Những phẩm chất xã hội của sự im lặng càng được củng cố bởi bản năng sinh tồn của chúng ta. Nhiều tổ chức gửi đi thông điệp – dù bằng lời hay ngụ ý – rằng, tuân theo quy luật là cách an toàn nhất để giữ được công việc, và xa hơn là sự nghiệp của bạn. Nhu cầu phục tùng trong im lặng càng được thổi phồng hơn trong nền kinh tế khó khăn hiện nay, khi hàng triệu người mất việc và nhiều người khác lo rằng họ có thể mất việc.

Nhưng đã đến lúc xóa đi lớp vỏ bọc vàng của sự im lặng. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy sự im lặng tồn tại đầy rẫy khắp nơi và được nhiều tổ chức kỳ vọng đang gây thiệt hại cực lớn cho cả doanh nghiệp lẫn cá nhân. Những cuộc phỏng vấn của chúng tôi với các giám đốc cấp cao và nhân viên thuộc nhiều tổ chức – từ các doanh nghiệp nhỏ, những tập đoàn thuộc danh sách Fortune 500 cho đến cơ quan chính phủ – đã cho thấy rằng chính sự im lặng đã khiến nhiều cá nhân phải trả giá đắt về tâm lý, gây nên cảm giác tủi nhục, sự tức giận nguy hại, nỗi oán hận… Tuy nhiều người không nói ra, nhưng nó còn làm ô uế mọi sự tiếp xúc, xóa sổ trí sáng tạo và gây hại đến năng suất.

Tuy đa số mọi người có khuynh hướng nói quá ít thay vì nói nhiều, nhưng có những thời điểm tốt hơn chúng ta nên giữ im lặng. Có một số vấn đề đơn giản là không đáng khơi lên, và bạn cũng không muốn biến những khác biệt nhỏ trong quan điểm thành mâu thuẫn lớn một cách không cần thiết. Thật vô nghĩa nếu phí thời gian và tâm sức sa vào việc đối phó với từng sự khác biệt nhỏ nhặt, đặc biệt là những điều ít có khả năng ảnh hưởng đến chất lượng công việc của mọi người hoặc những điều mà có thể bạn sẽ chẳng còn nhớ sau một tuần hoặc một tháng. Và nếu mâu thuẫn chỉ tồn tại trong một mối quan hệ thứ yếu hoặc sẽ không còn tiếp tục thì nói ra có lẽ cũng chẳng quá hệ trọng.

Bạn sẽ vẫn mất cơ hội sáng tạo và học hỏi phát sinh từ việc bày tỏ sự khác biệt, nhưng không cần phải lo về những thiệt hại cộng thêm, cũng như những khác biệt chưa được giải quyết còn ẩn sâu dưới bề mặt và phá hủy mối quan hệ.

Thậm chí ngay cả khi cần giải quyết sự khác biệt, vẫn còn đó câu hỏi về thời điểm. Chẳng hạn, sẽ chẳng ích gì nếu nêu lên với sếp một vấn đề nan giải khi bạn còn phải đối mặt với hạn chót lơ lửng trên đầu – trừ khi việc nói ra có ảnh hưởng quan trọng đến nhiệm vụ trước mắt và rõ ràng bạn vẫn có đủ thời gian để xử lý vấn đề. Lựa chọn tối ưu nhất có lẽ là chờ đến khi hạn chót qua đi và mọi người có thể tập trung vào điều bạn phải nói. Bên cạnh đó, việc khoan tiết lộ những khác biệt khi bạn và những người khác đang phải chịu sức ép về cảm xúc sẽ có lợi về lâu dài.

Nếu bạn có xích mích với đồng nghiệp và cả hai đều buồn bực, hãy sắp xếp thời gian thảo luận về nó trong tương lai khi các bạn đều có cơ hội hạ hỏa, rồi cả hai có thể bàn về những khác biệt mà không phải trút giận hay đổ lỗi. Nhưng nếu bạn kìm lại một cuộc trò chuyện khó khăn, hãy đảm bảo mình không trì hoãn nó vô thời hạn. Nếu không, những khác biệt chưa được giải quyết sẽ quay lại ám ảnh bạn.

Nguồn: Sự im lặng có đang giết chết công ty bạn, Leslie Perlow và Stephanie Williams, HBR Truyền thông giao tiếp